ÜRGÜP - SOBESOS ANTİK KENTİ

 

ÜRGÜP - SOBESOS ANTİK KENTİ

Ürgüp - Şahinefendi Köyü yakınındaki  Sobesos Antik Kenti  kalıntıları 2002 yılında bir rastlantı eseri bulunduğunda  önce Antik  Kapadokya Krallığının başkenti olarak düşünülse de bunu kanıtlayacak herhangi bir bilimsel temel bulunamamıştır.  Ürgüp İlçe Merkezine 23 Km uzaklıkta bulunan ve volkanik bir arazi üzerine kurulu Şahinefendi Köyü yakınlarında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca başlatılan kazıları, Nevşehir Eski Eserleri ve Müzeleri Sevenler Derneği ve Koç Allianz tarafından finanse edilmiştir. Antik çağda Swa veya Swassa olan şehrin adı Roma ve Bizans döneminde Sobesos olarak anılmıştır. Hemen yanındaki Şahinefendi Köyü ise Cumhuriyetin ilk dönemlerine kadar , Rumcada “Orta Alan” anlamına gelen Söveşe olarak anılmış, Cumhuriyet döneminde Şahinefendi olarak değiştirilmiştir.

Nevşehir Müze Müdürlüğü tarafından 2002 – 2005 yılları arasında yapılan kazı çalışmaları sonunda Sobesos Antik Kenti’ nin önemli bölümleri  ortaya çıkartılmıştır. Kazı çalışmalarında en fazla ilgi çeken bölümler ise çeşitli renkli  taşlardan yapılmış mozaiklerdir.Bu mozaiklerde Sivastika, Haç ve Meander  motifleri dikkat çekicidir.

Ayrıca 400 m2 lik sütunlu ve mozaikli toplantı salonu, kazılar sırasında içinde kefenle birlikte gömülü bir erkek cesedinin olduğu Mezar Odası, hamam ve  6. Yüzyıla tarihlenen bir şapel  günyüzüne çıkartılmıştır. Antik Kentin girişindeki  açıklama levhası ise ;

“Antik kaynaklarda Sobesos’ un, Tomissos (Taşkınpaşa köyü) ile Soandos (Soğanlı köyü) arasında olduğu belirtilmekteydi. Lokal olarak bakıldığında bugünkü Şahinefendi köyü olma olasılığı yüksekti. Ancak bugüne kadar bu köyde Roma Dönemi’ ne ait hiçbir kalıntıya rastlanılmamıştı. Bu nedenle araştırmacılar Sobesos şehrinin neresi olabileceği konusunda bir türlü ortak bir görüşe sahip olamıyorlardı.

2002 yılında kaçak kazı yapanlar sayesinde hiç olmadık bir yerde kentin izleri keşfedildi. Soğanlı vadisi’ nin başlangıç noktasında yeralan Sobesos,  stratejik açıdan son derece güvenli ve verimli bir arazi üzerine kurulmuştur.

Bugün kentin idare merkezi ve hamam kompleksi tamamen açığa çıkartılmış durumdadır. Her iki mekanda da iyi işçilik arz eden taban mozaikleri tespit edildi. Bunun yanısıra bazı sivil mimarlık örnekleri de açığa çıkarıldı. Ancak kentin sınırları henüz tam olarak tespit edilememiştir.” Şeklindedir.