GAZİEMİR YERALTI ŞEHRİ

 

Gaziemir Yeraltı Şehri ve Kervansarayı

Aksaray ili, Güzelyurt ilçesine bağlı bir köy olan Gaziemir, Nevşehir’ e 55 km, Aksaray’ a 40 km uzaklıkta Derinkuyu - Güzelyurt yolu üzerinde  bulunmaktadır.

Gaziemir köy kalkının evvelden beri bildiği, köy meydanındaki kaya oyma samanlık ve ahır olarak kullanılan yerin bir yeraltı şehri ve yeraltı kervansarayı olduğu bilinmediğinden bu ilginç yeraltı şehrinin keşfi anca 2006 yılında gerçekleşmiş, 2007 yılında ziyarete açılmıştır. Aynı yıllarda ilginç yapısı ve dünyadaki bilinen tek “Yeraltı Kervansarayı” olma özelliğinden dolayı belgesel kanalı History Channel’ a konu olmuştur.

Gaziemir yeraltı şehri, her ne kadar 2006 yılında keşfedilmiş olsa da 1974 yılında basılan Aksaray Tarihi kitabında, o vakitler samanlık ve ahır olarak kullanılan, tünel ve geçitleri sel suları ve çeşitli atıklarla kapanan Yeraltı Şehrinden yalnızca “Gaziemir Hanı” olarak bahsedilmiş, herhangi bir arkeolojik kazı ve çalışma yapılmadığından keşfi gecikmiştir.

Dünyanın tek Yeraltı Kervansarayında kazı ve temizlik çalışmaları yapılırken bulunan deve ve hayvan kemikleri, büyük su deposu (sarnıç) ve ahırların duvarlarındaki hayvanları bağlamak için açılmış kanca delikleri ve duvarlardaki yöre halkının “Yem Takası” dedikleri yem koymak için oyulmuş çukurlar,  buranın İpek Yolu üzerindeki pek çok kervansaraydan biri olduğunu pekiştirir niteliktedir.

Yapılan arkeolojik araştırmalar, Gaziemir Yeraltı Şehri ve Kervansarayı’ nın Hititlere kadar uzanan bir geçmişi olduğunu Bizans döneminde de kullanıldığını göstermektedir. Selçuklular zamanında da Kervansaray olarak kullanılan yeraltı şehri binlerce yıl boyunca deve kervanlarına ev sahipliği yapmış, pek çok kervancıyı barındırıp güvenli bir şekilde barınmalarını sağlamıştır.

Yeraltı Kervansarayı’ nda ayrıca, Bizans döneminde kullanılmış iki adet kilise ve bir de büyük bir şarap mahseni ile yüzlerce litre şarap alma kapasitesine sahip bir yer altı küpü bulunmaktadır.

Bugün, temizlenmiş, ışıklandırılmış ve koruma önlemler alınmış bir müze görünümünde olan ve ziyarete açık bulunan Yeraltı Kervansarayı’ nın turizme kazandırılması; Gaziemir köylülerinin, Güzelyurt kaymakamlığının ve Aksaray Müze müdürlüğünün katkıları ile olmuştur.

Kapadokya’ yı ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin  oldukça ilgisini çeken ve her yıl binlerce konuk ağırlayan Gaziemir Yeraltı Şehri ve Kervansarayı özel bir işletme tarafından işletildiğinden müze kartı geçerli değildir ve günümüzde giriş ücreti 10 TL. dir.